مسجد دو مناره باشکوه سقز

شهر سقز که در میان رشته‌کوه‌های باشکوه زاگرس در غرب ایران قرار دارد، گنجینه تاریخی مهمی را در خود جای داده است – مسجد دو مناره سقز. این مسجد قابل توجه با ویژگی های معماری منحصر به فرد خود به عنوان شاهدی بر میراث فرهنگی غنی منطقه است. در این مقاله به بررسی تاریخچه جذاب، شگفتی های معماری و اهمیت فرهنگی مسجد دو مناره سقز می پردازیم.

نگاهی اجمالی به تاریخ

خاستگاه مسجد دو مناره سقز را می توان به زمان شیخ حسن مولان آباد، عالم و فیلسوف نامی عصر افشاریه جستجو کرد. می گویند نادرشاه افشار در سفر به بغداد از منطقه سقز گذشت. نادرشاه بنا به درخواست شیخ حسن مولان آباد اجازه ساخت مسجدی برای اهالی سقز داد. این مسجد به مسجد دو مناره معروف شد که امروزه نیز اهالی محل از آن به عنوان مسجد شیخ حسن مولان آباد یاد می کنند.

صحت این ادعا را مصنوعات و اسناد متعددی تأیید می کند. نادرشاه در این سفر دو عصا با تزئینات زیبا و یک سفره چرم دوزی شده به شیخ حسن مولان آباد هدیه داد. این اشیا هم اکنون در روستای مولان آباد که مزار این عالم گرانقدر در آن قرار دارد نگهداری می شود. همچنین نسخه ای از قرآن دست نویس مجید خطی که قدمت آن به اواخر دوره افشاریه می رسد در حرم شیخ حسن وجود دارد.

مسجد دومناره سقز

شگفتی های معماری

نمی توان اسیر شکوه معماری مسجد دو مناره سقز نشد. با ورود به مسجد، چشمان شما بلافاصله به وجود یک رواق ستوندار زیبا جلب می شود، ویژگی متمایز کننده ای که آن را از سایر مساجد کردستان و شاید حتی ایران متمایز می کند. این مسجد در منطقه تاریخی سقز و در مجاورت تپه قلعه نارن و خیابان امام واقع شده است.

کاشی کاری های نفیس زینت مسجد گواهی بر مهارت و هنر معماران دوره افشاریه و اوایل زند است. نقوش هندسی پیچیده و رنگ‌های پر جنب و جوش کاشی‌ها، بازدیدکنندگان را به دوران عظمت هنری گذشته منتقل می‌کند. توجه دقیق به جزئیات و حفظ ویژگی‌های معماری آن زمان، این نکته را آشکار می‌سازد که قدمت ساخت مسجد به دوران افشاریه و با مرمت‌ها و تعمیرات جزئی برمی‌گردد.

مسجد دو مناره سقز نیز دارای آبنمای خیره کننده با گنبد است. این آبنما محل وضو گرفتن نمازگزاران قبل از نماز است. طراحی و ساخت آن بازتاب سبک معماری دوره صفویه است و بر اهمیت تاریخی مسجد تاکید بیشتری دارد.

کاوش در مسجد

در ادامه مسیر خود در مسجد تاریخی، فضای مسحورکننده شبستان را از دست ندهید، فضایی زیرزمینی به ابعاد 10 در 12 متر. ورودی غربی شبستان به راهرویی فریبنده منتهی می شود که در نهایت به دو اتاق دیگر متصل می شود. در گذشته از این حجره ها به عنوان مسکن طلاب اما امروزه یکی از آن ها با کاربری وضوخانه در حال استفاده است.

اما نقطه برجسته مسجد در محراب آن است که در ضلع جنوبی شبستان واقع است. محراب یک طاق هلالی شکل باستانی را به نمایش می گذارد و حس عظمتی را به ترکیب کلی معماری می بخشد. محراب با نقوش هندسی منحصر به فرد گل آراسته و به عنوان گواهی بر مهارت هنری صنعتگران آن دوران است.

اهمیت فرهنگی

مسجد دو مناره سقز برای مردم منطقه اهمیت فرهنگی زیادی دارد. به عنوان نمادی از فداکاری مذهبی و تعالی معماری عمل می کند. این مسجد به عنوان شاهدی زنده بر تاریخ غنی و میراث فرهنگی سقز است و بازدیدکنندگانی را از دور و نزدیک به سوی خود جذب می کند که به دنبال غرق شدن در زیبایی و معنویت این مکان مقدس هستند.

علاوه بر این، مسجد بخشی جدایی ناپذیر از جامعه محلی است و میزبان رویدادهای مذهبی و فرهنگی مختلف در طول سال است. این مکان به عنوان محل تجمع نمازگزاران عمل می کند و حس وحدت و هماهنگی جمعی را تقویت می کند.

نتیجه

مسجد دو مناره سقز به عنوان شاهدی باشکوه از گذشته باشکوه این شهر تاریخی است. شکوه معماری آن که ریشه در دوره‌های افشاریه و اوایل زند دارد. کاشی‌کاری‌ها، رواق‌های زیبا و محراب حیرت‌انگیز، برای بازدیدکنندگان بسیار جذاب است. گذشته از شگفتی های معماری، این مسجد دارای اهمیت فرهنگی عمیقی است که مظهر فداکاری مذهبی و روحیه جمعی مردم سقز است. بازدید از این مسجد قابل توجه سفری در زمان است که نگاهی اجمالی به میراث و سنت های غنی این منطقه فریبنده دارد.